آخرین دندانی که درطول زندگی ما در دهان رشد می کند و این روند را تکمیل می کند دندانی است به نام دندان عقل که اسم آن هیچ ارتباطی با عقل و کامل شدن عقل ما ندارد.
این دندان های عقل که شامل چهار دندان می شوند هر کدام پشت دندان های آسیاب هستند و در هر دو طرف فک بالا و پایین انسان معمولا بین سنین 17 تا 25 سالگی رشد می کنند.
البته رویش دندان عقل به این معنا نیست که دندان عقل در همه افراد کامل رشد کرده و قابل دیدن می باشد . به دندان عقلی که دیده نشود در دهان دندان عقل نهفته می گویند.
معمولا این دندان ها نمی توانند به صورت صحیح رشد کنند و دندان های دیگر را تحت تاثیر قرار می دهند.

معمولا دندانهای عقل به چهار صورت می توانند رشد کنند :

به سمت دندان دیگر و زاویه دار
به سمت پشت دهان و زاویه دار
با زاویه نسبت به دندان های دیگر
منظم و عمودی مانند سایر دندان ها

مشکلات متداول دندان عقل چیست؟

اکثر افراد در طول زندگی درد و مشکل از بابت دندان عقل خود نخواهند داشت اما چنانچه به کوچک ترین مشکلی از بابت آن برخور کردند باید سریعا اقدام به کشیدن آن کنند .
و هر چه عمل کشیدن دندان عقل در سنین پایین صورت بگیرد بهتر است چرا که در سنین جوانی هنوز ریشه این دندان در فک و لثه محکم نشده و طبعا جراحی و یا کشیدن آن راحت تر و با درد کمتری است .
این دندان معمولا زمانی به مشکل بر می خورد که زیر سطح لثه بماند و به جای آنکه مانند سایر دندان ها به صورت عمودی رشد کند به صورت افقی به رشد خود ادامه دهد.
و این امرممکن است به دلیل کوچک بودن فک و دهان و یا اینکه دندان فضای کافی برای رشد خود ندارد اتفاق بیفتد و حین رشد با فشار به دندان های کناری موجب درد و آسیب به دندان های سالم شود
گاهی ممکن است این دندان ها به ریشه دندان های آسیاب فشار آورده و درد زیادی را سبب شوند.
و یا گاهی کامل بیرون نیامدن دندان های عقل از لثه می تواند موجب درد شود و بیمار را دچار ناراحتی زیادی کند. اکثر افراد در حالت عادی با دندان عقل خود مشکل ندارند و تنها زمان جویدن مواد غذایی و فشار بر روی آن هاست که درد را احساس می کنند .

انواع دندان عقل

دندان عقل می تواند به شکل نیمه نهفته و یا کامل نهفته رشد کند و حتی ممکن است اصلا وجود نداشته یا حتی بیش از یک دندان عقل نهفته در هر سمت وجود داشته باشد.
رشد دندان عقل نیاز به وجود فضای کافی در استخوان فک دارد و در صورتی که فضای کافی در فک انسان وجود نداشته باشد ، دندان به شکل نهفته یا نیمه نهفته خود را نشان می دهد.
گاهی به دلایل مختلفی از جمله دلایل ارثی، بیماری‌های دوران کودکی(کم خونی، راشیتیسم )، عدم هماهنگی رشد استخوان فک با اندازه دندان‌ها و … این دندان‌ها در داخل فک نهفته می‌مانند.
وهمچنین گاهی ممکن است قسمتی از تاج آن‌ها به طور ناقص در دهان ظاهر می‌شود، که در این صورت به آن دندان عقل نیمه نهفته گفته می‌شود.

دندان عقل نهفته

دندان های عقل نهفته می توانند در بلند مدت و بدون اطلاع خود بیمار مشکلات زیادی برای بیماران ایجاد کنند که عقب انداختن کشیدن دندان های عقل می تواند عواقب غیر قابل برگشتی داشته باشد.
دندان های نهفته دارای یک کیسه ی رویشی (فولیکول) در اطراف خود می باشند که می تواند در گذر زمان به کیست ها یا تومور تغییر پیدا کند .
و اکیدا به جراحی و خارج کردن دندان های عقل قبل از سن ۲۵ تا ۳۰ سالگی توصیه می شود و به تعویق انداختن جراحی این دندان ها مشکلات زیادی را برای شما بوجود می آورند.
کیست های بوجود آمده بر اثر دندان عقل امکان رشد و از بین بردن قسمت قابل توجهی از استخوان فک را دارند .

دندان عقل نیمه نهفته

اغلب مسائل و مشکلات به وجود آمده در بیماران مربوط به دندان های نیمه نهفته است.
در این دندان های عقل به دلیل گیرغذایی بین دندان و لثه ی پوشاننده و آسیب به لثه از سمت دندان مقابل بیشترین احتمال به وجود آمدن مشکلاتی از قبیل آبسه و سلولیت وجود دارد.
این دندان باعث تحت فشار قرار دادن سایر دندان ها شده و به مرور زمان نیز باعث خراب شدن دندان های دیگر می شود .
زمانی که دندان عقل رویش می کند درد شدیدی در ناحیه فک احساس می شود و باعث سر درد و سر گیجه شدید می شود .
دندان های عقل موجب پر شدن فضای موجود در فک شده و در بیشتر موارد باعث کج شدن دندان های دیگر می شود و این دندان به استخوان فک فشار وارد می کند .

پوسیدگی دندان عقل

دندان عقل پوسیده شده در صورتی که موقعیت مناسب در دهان داشته باشد قابلیت ترمیم یا پر کردن را دارد.
اما اگر موقعیت دندان عقل مناسب نباشد، بهتر است قبل از به عصب رسیدن این دندان اقدام به کشیدن آن کنید، زیرا در هر صورت باید آن دندان را بکشید و نمی توانید دندان عقل را نگه دارید.

ضرورت کشیدن دندان عقل

یکی از سوالات پر تکرار این است که دندان عقل نیاز یا عدم نیاز به کشیدن دارد و یا می توان اصلا دندان عقل را نکشید .
دندان عقل اگر در موقعیت صحیح رشد کند ، مانند سایر دندان ها مفید و مؤثر بوده و بر عکس تصور غلط عامیانه مردم در این موارد نباید کشیده شوند، ولی این حالت به صورت کمتری و در افرادی بسیار کمی اتفاق میافتد واکثرا رویش دندان عقل اغلب با مشکلاتی همراه است.
حتی در صورت رویش مناسب این دندان در دهان نیز بهتر است کشیده شود چرا که به دلیل عدم دسترسی و قرار گرفتن آن در موقعیت نا مناسب جهت رعایت نکات بهداشتی خیلی سریع این دندان دچار پوسیدگی می شود .
و در برخی افراد نیز این دندان باعث نا منظمی دندان های دیگر می شود و به فک فشار وارد می کند .